 |
| Satureja hortensis Foto © Biopix: JC Schou |
Pochodzi ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Należy do rodziny wargowych (Labiatae), która dostarcza wielu ziół leczniczych (tymianek pospolity, macierzanka piaskowa, szanta, szałwia lekarska, mięta, rozmaryn, lawenda, melisa, hyzop, majeranek, bazylia). Temperatura ich suszenia ma duży wpływ na ilość zachowanych substancji czynnych. Podczas suszenia nie należy przekraczać temperatury 35 st. C., co uchroni substancje lotne (olejki eteryczne) zlokalizowane we włoskach gruczołowych. Spośród licznych odmian cząbru najlepszy jest bałkański (bułgarska czubrica), który ma silniejsze działanie niż cząber uprawiany w Polsce.
Cząber ogrodowy częściej gości w naszej kuchni niż domowej apteczce. Warto jednak docenić korzystne oddziaływanie tego zioła na układ pokarmowy i moczowy.
Skład i działanie
Cząber ogrodowy (Satureja hortensis) zawiera olejek lotny, garbniki, sole mineralne i substancje śluzowe. W wyciągu z ziela cząbru stwierdzono także obecność kwasu rozmarynowego o działaniu antyoksydacyjnym, przeciwwirusowym, przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym. W składzie olejku eterycznego znajdziemy przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze fenole (tymol i karwakrol) oraz monoterpeny o działaniu przeciwzapalnym i rozkurczowym.
Surowiec leczniczy
Surowcem leczniczym jest ziele cząbru oraz otrzymywany z niego olejek eteryczny.
 |
| http://www.canal-medicina.es/ |
Cząber wykazuje korzystne działanie na układ pokarmowy – ogranicza nadmierną fermentację jelitową, działa przeciwbiegunkowo, żółciopędnie, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego oraz pobudza apetyt. Cząber pomocny jest również w infekcjach dróg moczowych, ze względu na działanie odkażające i moczopędne. Znacznie rzadziej stosowany jest przy zapaleniu oskrzeli i przeziębieniach. Wewnętrznie można stosować zarówno napar, jak i olejek cząbrowy (3-5 kropli zmieszanych z łyżeczką miodu, 2-3 razy dziennie).
Zastosowanie zewnętrzne
Kąpiele z cząbrem łagodzą stany zapalne skóry, a przemywanie naparem łagodzi świąd związany z ukąszeniami. Zioło można stosować również przy grzybicy stóp. Masaż z użyciem olejku cząbrowego działa rozgrzewająco i przeciwbólowo.
Kąpiele z cząbrem łagodzą stany zapalne skóry, a przemywanie naparem łagodzi świąd związany z ukąszeniami. Zioło można stosować również przy grzybicy stóp. Masaż z użyciem olejku cząbrowego działa rozgrzewająco i przeciwbólowo.
Napar z cząbru
2 łyżeczki ziela zalewamy szklanką wrzątku i parzymy 15-20 minut. Pijemy 2-3 szklanki dziennie.
Kąpiel z cząbrem
2 łyżki cząbru zalewamy litrem wrzącej wody, parzymy 15-20 minut i dodajemy do wody.
Zbiór i suszenie
całą część nadziemną, bądź tylko same wierzchołki pędów ścina się w okresie kwitnienia (od lipca do września). Suszy się je w pęczkach zawieszonych na sznurze lub rozłożone cienką warstwą na siatkach, w temperaturze otoczenia.
Sztuka kulinarna
cząber jest szeroko stosowaną przyprawą do potraw z fasoli, grochu, bobu, zup, dań z jaj, ziemniaków, twarożków. Otarte ziele i olejek używane są jako ostra przyprawa do marynat, konserw mięsnych, rybnych i jarzynowych, a zwłaszcza ogórków i kapusty. Wchodzi w skład pieprzu ziołowego.
Roślina produkuje najwięcej olejków eterycznych krótko przed i w trakcie kwitnienia. Cząber świetnie nadaje się do suszenia. Wysuszone rośliny najlepiej przechowywać w szczelnie zamkniętych słoikach. Zaleca się uprawę cząbru w sąsiedztwie fasoli, gdyż odstrasza od niej mszyce.
2 łyżki cząbru zalewamy litrem wrzącej wody, parzymy 15-20 minut i dodajemy do wody.
Zbiór i suszenie
całą część nadziemną, bądź tylko same wierzchołki pędów ścina się w okresie kwitnienia (od lipca do września). Suszy się je w pęczkach zawieszonych na sznurze lub rozłożone cienką warstwą na siatkach, w temperaturze otoczenia.
Sztuka kulinarna
cząber jest szeroko stosowaną przyprawą do potraw z fasoli, grochu, bobu, zup, dań z jaj, ziemniaków, twarożków. Otarte ziele i olejek używane są jako ostra przyprawa do marynat, konserw mięsnych, rybnych i jarzynowych, a zwłaszcza ogórków i kapusty. Wchodzi w skład pieprzu ziołowego.
Roślina produkuje najwięcej olejków eterycznych krótko przed i w trakcie kwitnienia. Cząber świetnie nadaje się do suszenia. Wysuszone rośliny najlepiej przechowywać w szczelnie zamkniętych słoikach. Zaleca się uprawę cząbru w sąsiedztwie fasoli, gdyż odstrasza od niej mszyce.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz